آثار منفی چشم چرانی

همه می دانیم که چشم چرانی اثرات بسیار زشتی را در سلامتی و روح انسان به ویژه یک جوان دارد؛ چرا که به وسیله چشم بسیاری از گناهان را انجام خواهد داد و در برخی موارد برای رسیدن به خواسته خود که از راه چشم تحریک شده است زندگی خود را نیز به مخاطره می اندازد . پس بهتر آن است که جوان به وسیله کنترل نگاه سلامت فکر و طهارت روح خود را حفظ کند و زندگی با صفای خویش را با بسیاری از گناهانی که به وسیله یک گناه انجام می شود آلوده نسازد. با این بیان می توان گفت که آثار منفی چشم چرانی بسیار است اما از باب اختصار به چند نمونه اکتفا می کنیم:

1. تحریک شهوت حیوانی

در روایتی که از امام جعفر صادق (ع) رسیده آمده است که : ایاکم و النظرة فانهاتزرع فی قلب صاحبها الشهوة و کفی بها لصاحبها فتنة (9)؛ از نگاه به نامحرمان خودداری کنید چرا که تخم شهوت را در دل می کارد و همین بس که بیننده را در فتنه می اندازد. (8)

2. ایجاد حسرت دائمی

چه بسیار افرادی که به وسیله چشم خود چیزی را اراده کردند اما برای همیشه حسرت آن بردلشان نشست و هیچ گاه به آرزوی خود نرسیدند. برای این که در دام این لذت های زودگذر گرفتار نشویم، امام صادق (ع) ما را چنین راهنمایی می کند: النظرة سهم من سهام إبلیس مسموم ، و کم من نظرة أورثت حسرة طویلة ؛ نگاه تیری از تیرهای زهرآگین شیطان است و چه نگاه هایی که به دنبال آن حسرت بسیار زیادی را برای ببیننده بر جای گذارده است.

3. افتادن در دام شیطان

شاید بسیاری از جوانان عزیز به دشمن اصلی و گستردگی دامهای او به خوبی پی نبرده اند. اما این را بدانید که هیچ حرکت ضد اخلاقی در جامعه و فرد پیدا نخواهید کرد مگر آن که به وسیله شیطان پلید شکل گرفته. او پس از طرد شدن از درگاه الهی به عزت خداوند سوگند یاد کرد که تمام بندگان را از راه به در برد؛ مگر آنان که مخلص بوده و از تیر رس آن خبیث دور باشند. حال که چنین است یقین کنید که در این جا شیطان کار خود را دنبال کرده و به وسیله تیرهای زهر آگین خویش شما را به گناه دوباره وا می دارد وهمین نگاه دوباره علیه شما تمام شده و باعث گناهان دیگری خواهد شد. بدین جهت است که معصومین (ع) ما را از نگاه مجدد نهی فرموده اند.

از جمله سفارش هایی که پیامبر (ص) به علی (ع) داشت این بود: یا علی أول نظرة لک و الثانیة لالک ؛ نخستین نگاه از آن تو است، ولی نگاه دوم از آن تو نیست (زیرا دومین نگاه بوسیله شیطان هدایت می گردد.)(10)

آری این سفارش درسی برای ما بود نه برای علی (ع) چرا که او امام است و هرگز گناه نمی کند.

4. سلب آسایش فکری

چهارمین آسیبی که در اثر چشم چرانی به انسان وارد می شود آن است که چشم چران هیچ گاه آسایش فکری ندارد و پیوسته فکر و ذهنش مشغول دیده های چشم او است؛ به گونه ای که اگر از منظره ای خود را برهاند گرفتار فکر و منظره ای دیگر می شود.

امیرمؤمنان می فرماید: من أطلق ناظرة أتعب خاطره  ؛ هر که دید خود را رها سازد آسایش خود را سلب کرده است.

5. چشمان پر از آتش

آخرین آسیبی که به چشم چران در اثر این کار زشت وارد می شود این است که خداوند در روز قیامت در جشمان او میخ آهنی فرو می کند و آن را از آتش پر خواهد کرد.

پیامبر (ص) می فرماید: من ملأ عینه حراماً یحشوها الله یوم القیامة مسامیر من نار ثم حشاهما نار الی أن تقوم الناس ثم یؤمر به الی النار ؛ هر که چشم خود را از حرام پر کند خداوند در روز قیامت در آن چشم میخ های آتشینی فرو می برد سپس آن را پر از آتش می کند تا حساب مردم تمام شود . آن گاه دستور می دهد تا او را به آتش جهنم ببرند.(11)

آثار مثبت کنترل چشم

همان گونه که چشم چرانی آثار بدی در پی دارد، پرهیز از این بیماری پلید نیز اثرات خوبی بر روح و روان جوان خواهد گذاشت که به چند اثر از آن اشاره می کنیم:

1. کنترل چشم ؛ بالاتری غنیمت

در دنیا بسیاری از چیزها دارای سود است ، امام صادق (ع) کنترل چشم از نامحرمان را سود بسیار بزرگی دانسته اند که بالاتر از آن تصور نمی شود.

امام فرمود: ما أغتنم أحد بمثل ما اغتنم بغض البصر، فان البصر لایغض عن محارم الله الا وقد سبق الی قلبه مشاهدة العظمة و الجلال ... (12)؛ هیچ کس سودی بالاتر از سود فرو پوشاندن چشم به دست نیاورده است؛ چون هر اندازه که چشم را از محارم خدا فرو پوشانده و کنترل کند دریچه قلبش باز شده تا آثار عظمت و جلال را ببیند